Derse giriş ilk kelimeler -ilk cümleler-diyalog kurma
belê,erê,ê : evet
na,no,ne : hayır
xêr hatî :hoşgeldin
xêr hatin : hoşgeldiniz
nav xêrê debî:hoşbulduk
heneka dikim : şaka yaptım
ji dil im : samimiyim
tenê kurmancî dizanim: sadece kürtçe biliyorum
heneka neke:şaka yapma
netirse:korkma
netirsin : kormayın
jî:de/da
tu wî nas dikî ?: onu tanıyor musun?
wê : her (in eng)
wî:his (in eng)
wekî farsî :farsça gibi
roj:güneş,gün
îro:bugün
na,nas nakim:hayır tanımıyorum
ez ji kû me ? :nereliyim ?
ez ji bitlisê me :bitlisliyim
tu ji rihayê yî : nerelisin ?
divrik li sewasê ye ? divrik sivas'ta mı ?
kêr:bıçak
ker:eşek
zelal:net,açık
kur:son
kûr:derin
kurt:kısa
dûr :uzak
kurd:kürt
xûn:kan
pirs?
pirs heye : soru var mı ?
tune:yok
tu farsî dizanî?
farsî nizanim.
Piçek dizanim:az biliyorum
Baş dizanim : iyi biliyorum
Navê min çi ye : adım ne ?
Navê te çi ye : adın ne ?
Navê te b’xêr:adın n e?
Ser çava:memnum oldum
Mizgînî:incil
Ez te nas dikim : seni tanıyorum
Bibore:özür dilerim ,pardon
Navê te müjde ye , ne we ?:adın müjde değil mi ?
Navê min ne ayşe ye:adım ayşe değil
Navê wê çiye:adı ne ?
Bipirse! : sor !
Çawayî,başî ? nasılsın, iyi misin ?
Kêfxweş bûm:memnun oldum
Êdî ? : başka
Kerem ke :buyur
Qelem : kalem
Kelem : lahana
Qîr : çığlık
Welat
Were! :gel !
Here!:git !
Jîn ,jiyan : hayat
Jin:kadın
Video 1
Video 2
video 3
Kom I Kom II
Ez min (benim bana beni )
Tu te
Ew wê/wî
Em me
Hûn we
Ew wan
Ez baş im / me (sesliden sonra )
Tu baş î / yi
Ew baş e / ye
Em baş in / ne
Hun baş in / ne
Ew baş in / ne
Wa ye!:öyle
Bi rasti : really!
Careke din bixwinin : bir daha okuyalım
îro dinya ne xweşe :bugün hava kötü
Xwe :kendi / xwe. Tuz
Xwendekar:öğrenci
Mamoste: öğretmen
Ev kî ye ? : bu kim
Ew kî ye :o kim
Ew çi îştê dike: bi çi mijûl e ?
-sîwereg li kû ye
-sîwereg li rihayê ye
Nexweş :hasta / ne xweş : kötü
Sar x germ : (soğuk x sıcak)
Ne xweş e ! : xweş nîne !
îro dinya germ nîne : hava sıcak değil
Xêr be ! : çok yaşa
Spas ! : sağol
Em çawa dibêjin ? : nasıl diyoruz
Em wan nas nakin : onları tanımıyoruz
Em ji culemengê ne
Hun ji hekarî ne
Ew ji stembolê ne
Xêra xwe :lütfen
Deqekê lê binêrin !:bir dakika göz atın
Xwedê ji te razî be :allah razı olsun
Behra wanê :van gölü
Hindek x pir : az x çok
Nexweşxane :hastane
Bawer im : sanırım
Nîv: yarım
Navê te nayê bîra min :adın aklıma gelmiyor
Min ji bîr kir: unuttum
Navê te çi bû? : adın neydi?
Navê wê tê bîra te ? : adı aklına geliyor mu
Şêhvan(şemsiye ) bo(için ) şilî(yağış) ye baranê(yağmur) ye
Xwendin : okumak
Xebitin : çalışmak
Bêkar : işsiz
Tenê : yalnız bekar
Essah nizanim : aslında bilmiyorum
Xeynî îngilizî kîjan zimanan dizanî ? :ingilizceden başka hangi dilleri biliyorsun?
Gelek kêm : çok az
Yek du kelime : bir iki kelime
Xwendin : okumak
Xebitin : çalışmak
Bêkar : işsiz
Tenê : yalnız bekar
Essah nizanim : aslında bilmiyorum
Xeynî îngilizî kîjan zimanan dizanî ? :ingilizceden başka hangi dilleri biliyorsun?
Gelek kêm : çok az
Westiya : yorgun
Jêhatî :çalışkan
Xwîşk û bira :sister and brother
Zirav:ince zayıf
Şurbe : çorba
Hêsan x zehmet :kolay x zor
Bo min kurmancî hêsan e :kürtçe benim için kolaydır
Bo : jibo : bona :boyî
Bigrin x bekin:kapayın açın
Bigre x veke : kapa x aç
Tu dikarî binivîsî ?:can you write?
Destê xwe veke :elini aç
Deftera xwe veke :defterini aç
Mala min :evim
Malê min :malım /mülküm
Lîstik : oyun
Dorê te : senin sıran
Bite:sence ,sana göre
Dora 20ê: yirmi civarında
Xeleriya mine : benim hatam
Xwarin têz e ? yemek acı mı ?
Zerik :sarışın
Tehş :acı (ama patlıcan acısı gibi ),
Hûr :piçûk x mezin:gir :küçük büyük
Hat bîra min:aklıma geldi :hatırladım
Gelek ne : zêde ne :çok değil
Hefteya te çawa bû ?
Heftu te çawa bû ?
Xirab nebû :kötü değildi
Sparte:ödev
Ji te xeyîdî me :sana darıldım
Me li hev kir:barıştık
Kuçik :kutik :kutî :se:sa:sey :köpek
Deyim :piçûkê malê ,kuçikê malê :evin küçüğü olacağına köpeği ol
Mezinê malê ,kerê şamê : evin büyüğü şamın eşşeği
Sebav:segbav (babasına hakaret) : sedêbav (anasına hakaret) :itoğlu it
Çêkirin :make
Kî çêkîr ? kim yaptı ?
Kî çênekir ? : kim yapmadı ?
An :ya da
Ew ji wê mezintir e :he is older than her
Ew mezintir e :he is older
Ew ji min mezintir e : he is older than me
Ew dizanin:kêfa wan e : kêfa wan dizane : keyifleri bilir
Law(ik ):kur(ik) : boy,son lawo /kuro (seslenme eki kadınlar için o erkekler için e )
Keç(ik) :qîz(ik ) :girl
Keçê,qîzê
Xuşk :xwişk :xweh :daughter
Pisîk:kitik :kedi
Mêr(ik ) x jih (ik ) : husband,men x wife,woman
Kî ji min baştir /çêtir e ?:who is better than me ?
Bi min ew însanekî baştir e:i think ,he is a better person
Bi min baran însanekî ji min baştir e :i think baran is a better person than me
Dildar: evîndar:sevgili
kepû:burun
poza min ji ja wê şiltir e
sparte wan ji ya me hêsantir e
dayikê min ji bavê min xûnşirin e
îro dinya (ji) doh germtir e
birayê min ê mezin :benim büyük kardeşim
xwişka min a piçûk :benim küçük kız kardeşim
hevalên min ên baş :iyi arkadaşlarım
ez bawerim :ez bêjim :sanırım
ez ji cerenê(kadınsa gelir ) mezihtir im
ez ji ehmed(erkekler gelmez ) mezintir im .
ez mezin nînim
tu mezin nînî?
Ew mezin nîne
Em mezin nînin
Çoğul eki :
-ên ve –an
-ên her yerde kullanılıyor ancak tamlamada ikincil kelime –an alır
Kitêbên zarokan :çocukların kitapları
Birayekî min :
> konuşmada î ve e birleşimi ê kullanılabilir
Xwîşkeke min :
Deh kes hene li sinifê (sinifê da)
Ez tenê we:ben tekim ,bekarım
Doh
Do /dû -îro- sibe
dün bugün yarın
yê te (nesne vs eril ise )
Ø seninki
ya te(nesne vs dişil ise )
nêzîkê behrê ye ?:denize yakın mı ?
cih :yer
çiya :dağ
tu çi dikenî?:ne güldün ?
tu ji wira hez dikî :orayı seviyor musun ?
*ez ji xwîşka xwe mezintir im :ez ve min aynı cümlede kullanılmıyor ,kendi anlamına gelen xwe geliyor.bütün zamirler için böyle
Mala te de çend kes hene ?:ailemde kaç kişi var
Kesek tune :ti kes tune :hiçkimse yok
Mala te da çend kes hene ?
Mala me da tenê kesek(only one person ) heye.
Baş nayê bîra min :iyi hatırlamıyorum ü
Baş tê bîra min :iyi hatırlıyorum
Man :ap :amca
Xalti:xalte :teyze
Apekê min heye :bir amcam var
Du apekên min here :iki amcam var
Xaltiya te însanekê çawa ye ?:teyzem nasıl bir insan
Van rojan :bugünlerde
Ezmûn :sinav :sınav
Ez van rujan gelek aciz im :ji ber ku (çünkü) gelek sinaven min hene :
Sinavên min gelek zehmet(zor) in
Kî diku xe? :kim öksürdü?
Xwedê quwetê bide:allah kolaylık versin
Heval (li) derve/hundir ne :arkadaşlar dışarda mı /içerde mi ?
Gelek kes wê nas dike,lê hinek kes (bazıları ) wê nas nake
Din :dîn ,ol
Kum :şapka
Burcuya din :öteki burcu
Burcuya dîn :deli burcu
Hemû kes min fehm dike,ne we?:herkes beni anlıyor değil mi ?
Ez te qet/hîç fehm nakim :seni hiç anlamıyorum
Ciwan (iki cinsiyet için ):xort(erkekler için):genç
Xortekê ciwan :güzel bir delikanlı
Xal :dayı
Met :hala
Çi te aciz dike ? :seni ne rahatsız ediyor?
Gelek tişt min aciz dike :beni bir sürü şey rahatız ediyor
Ti kes min aciz nake :kimse beni rahatsız etmiyor/canımı sıkmıyor
Gul guldankê da ye (bir gül )
Gul guldankê da ne :(güller)
Ez wê baş nas dikim
Onu zamiri isim gibi kullanılınca bükülür :şapka gelir.
Ez kerem nas dikim
Ez zîlanê(dişil olunca ek gelir ) têra xwe(yeterince) nas dikim
Nan:xurek:xwarin:xarin:yemek
Taştê:kahvaltı
Firavîn :öğle yemeği
Şîv:akşam yemeği
Xurînî :kahvaltı:kuşluk y
Paşîv :sahur
Ez cemidî me :üşüttüm
Min serma /sar gırtiye:soğuk almışım
Xwedê bela nede :allah bela vermesin
Xwedê belayê xwe bide :allah onun belasını versin
Xwedê belayê xwe bide te :allah belanı versin
Tu jî slava bike(emir kipi ) :sen de selam söyle
Tu dikarî xêra xwe binivîsî ?:yazabilir misin lütfen ?
Dew:ayran
Most:yoğurt
Penîr :peynir :
Kundir :kabak
Kundirê kundir :laf anlamaz
Mastar eki –în alan hiçbir fiilin kökü değişmez :gerîn /kök:ger
Kitêbên zaroken gundan (dan en son kelimeye gelir )(konuşmada n ler atılabilir ):köyden çocukların kitapları
Civak :toplum
Civaknasî :sosyoloji
Civaknas :sosyolog
Aborînasî :ekonomi bilimi
Zimannas :linguist
Ked:emek
Kedkar :emekçi
Kedxwar :sömüren
Mixabin :maalesef
Orhan xwedî (xwedê ile aynı yerden geliyor ) du birayen e :orhan has 2 brothers
Bi min zêde ne xem e :çok da takmıyorum /üzülmüyorum
Sinif:fêrgeh:pol
Sal:yıl/demsal:mevsim
Bihar:bahar
Payîz:güz
Zivistan/zistan:kış
Havîn :yaz
Bêhna(nefes) win teng (Dar)e :canım sıkılıyor
însanekî bêhnfireh :large bir insan x însanekî bêhnteng
Nûçe :haber
Dêr hemberê mizgeftê ye :kilise canımın karşısında
Mala me dûrê/nêzîkê dibistanê ye :evimiz okulun uzağında /yakınında
Rêya/riya me dûre :yolumuz uzun
Hevra:together
Derbasî be :geçmiş olsun
Xwedê rehma xwe bide :allah rahmet eylesin
Mêhvan :misafir
Hişyar bûn :rabun
Behsa siyasetê dikim :siyasetten bahsediyorum
Çû(went) rehma xwedê :allah’ın rahmetine kavuştu
Ez şikirdarê wê me :ona şükran borçluyum
Ez gelek bîrya wê dikim :onu çok özlüyorum
Gelek keda wê heye ser min :üzerimde çok emeği var
Ez ji(than ) deh qedehan zêdehir(more) çay vedixwim.:10 bardaktan fazla çay içerim
Hema bêje hemu :nerdeyse hepsi
Ne zehmet ne hêsan e :ne zor ne kolay
Kêm zêde :az çok ,aşağı yukarı
Jinbira > yenge abi eşi
Jinmam/jinap > yenge > amca eşi
Jinxal > yenge dayı eşi
Ber cigarê ye :sigara yüzünden
Ji hemû kesê zêdetir,dıya xwe hez dikim :superlative stratejisi :en çok annemi seviyorum yerine herkesten çok annemi seviyorum şeklinde kurulur
Pordirêj :uzunsaçlı
Porkur :kısasaçlı
Erd:ground
Saet heft niv e :saat 7.30
Evindar :dildar:hezkirî:sevgili
Xoşewîst :yar
Saet şeş kêm (eksik ) çarîkek e :altıya çeyrek var
Roja jidayikbûnê :doğumgünü
Bibore :sorry
Xem nake :tu nabe :ti nabe :no problem
Ez birçî :birsî me :açım
Ez têr im :tokum
Ez têhn/têhnî im /me:susadım
Ez têhn im lewma/loma (o yüzden )av vedixwim :
Westiya :qerimî :yorgun
Girover :gilover :yuvarlak
Cotek (çift) şimik :bir çift ayakkabı
Şimik :pêlav :sol
Saet şeş û çarîkek e :saat 6.15
Somye :dişek
Daşir :lavabo,wc
Diçe seravê :suyu geliyor :---wc ye
Neynûk :tırnak
Neynik :ayna
Dan :diran :didan :diş
Devbeş : ( dew:koca-beş:ağız) :kocaağızlı
Paqij kirin :temizlemek
Dew :ayran
Dêw :dev
Şeh(tarak) kirin : taramak
Rûn :yağ
Hêkerûn :omlet
Zeytûn :zeytin
Hêka kelandî :kaynamış yumurta
Berçav(k) gözlük.
Geçmiş zaman :
(Hatin) (çun )
Ez hatim ez çûm
Tu hatî tu çûyî
Ew hat ew çû
em hatin em çûn
[i came i was /i became ]
Olumsuz : ez hefteya borî(geçen hafta) nehatim
Sinava min hebû :sınavım vardı
……………………………….
*kürtçede yönelme bildiren fiiller dışındaki fiiller sonda bulunur .
Ew diçin gund :köye gidiyorlar.
Ew ji gund(araya girebilir çünkü fiil yönelme bildirebilen bir fiil olsa nesne ayrılma bildiriyor.) tem :
Gelecek zaman
Bûn
ezê bibim/bim
tu yê bibi/bî > daha yaygın
ew ê bibe/be
em ê bibin /bin
savar:bulgur pilavı
şorbenîsk :mercimek ç.
Birinç :pirinç,pilav
Fasûlên taze :taze fasulye
Goştê şîşê :şişte et
Kerem ke :fermo (fermandan geliyor)
Belê ezbenî :evet efendim .
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder